Trump Yönetimi 50 Yıllık Mortgage Modelini Hayata Geçiriyor
Trump yönetimi, artan konut fiyatları ve alım gücü kaygıları doğrultusunda 50 yıl vadeli sabit faizli mortgage modelini uygulamaya koymayı planlıyor. 50 yıllık mortgage
Trump yönetimi, hızla artan konut fiyatları ve alım gücüne ilişkin endişelerin arttığı bir dönemde, milyonlarca ABD’li için ev sahibi olmayı kolaylaştırabileceği düşünülen 50 yıl vadeli sabit faizli mortgage modelini hayata geçirmek için hazırlıklarını sürdürüyor.
Federal Konut Finansmanı Ajansı (FHFA) Direktörü Bill Pulte, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, “Başkan Trump sayesinde, gerçekten de 50 yıllık mortgage üzerinde çalışıyoruz. Bu tam anlamıyla oyunun kurallarını değiştirecek bir adım” dedi.
ABD’de 30 yıl vadeli sabit mortgage faiz oranlarının son üç yıldır %6’nın üzerinde seyretmesi, konut sahipliğini zorlaştırmaya devam ediyor. Redfin verilerine göre, ortalama bir hanehalkı, bugün mortgage ödemelerine gelirinin yaklaşık %39’unu ayırıyor. Bu oran, uzun dönemli satın alma değerlerinin oldukça üzerinde bir seviyedir.
“Kilitlenme etkisi” olarak bilinen durum, birçok mevcut ev sahibinin, 2022 öncesinde elde ettikleri düşük faiz oranlarını kaybetmek istemedikleri için evlerini satışa çıkarmamalarına neden oluyor. Bu durum, piyasa hareketliliğini azaltarak fiyatları yukarıda tutuyor ve özellikle genç kuşaklar için ev sahibi olmayı daha da zorlaştırıyor.
Yüksek faiz ve fiyatlar sürerken, “ayarlanabilir faizli” mortgage talebi artıyor. Mortgage Bankacıları Birliği’ne (MBA) göre, bu krediler, 2021’den bu yana en yüksek seviyede seyrederek tüm başvuruların %10’undan fazlasını oluşturuyor.
Pulte, Fed Başkanı Jerome Powell’ı, faizleri “yapay biçimde yüksek tutmakla” suçladı. Ayrıca yönetimin “Amerikan Rüyası’nı özellikle gençler için yeniden erişilebilir kılmaya odaklandığını” belirtti.
Önerilen 50 yıllık mortgage modeli, temel olarak ödeme süresini uzatarak aylık taksitleri düşürmeyi hedefliyor. Fannie Mae’nin hesaplayıcısına göre, 400 bin dolarlık bir ev için %20 peşinat ve %6,575 faiz oranıyla 30 yıl vadeli mortgage aylık 2.788 dolar, 40 yıl vadeli 2.640 dolar, 50 yıl vadeli ise 2.572 dolar olarak hesaplanıyor.
Eleştirmenler, mortgage vadesinin 50 yıla uzatılmasının toplam faiz yükünü artırabileceği ve borçlanmayı nesiller arası bir yük haline getirebileceği konusunda uyarıyor. Ekonomist Tyler Cowen, devlet destekli bu modelin “aylık ödemeleri düşürüp konut fiyatlarını artırabileceğini” belirtiyor.
Ulusal Emlakçılar Birliği’nin verilerine göre, ABD’de ilk kez ev sahibi olanların ortalama yaşı 2025 itibarıyla 40’a yükselmiş durumda. Bu, tarihin en yüksek seviyesi olarak kaydediliyor.
50 yıllık mortgage planı, Pulte’nin ResiClub tarafından düzenlenen ResiDay konferansına katılmasının ardından Fannie Mae ve Freddie Mac ile ilgili dikkat çekici paylaşımlarla eş zamanlı olarak gündeme geldi. Pulte, bu iki devlet destekli konut finansmanı kurumunun, özel şirketlerde hisse senedi alarak pay sahibi olabileceğini ifade etti.
Sosyal medyada, aylık 200-300 dolarlık bir azalışın, 20 yıl vadeyle bankaya ödenen faizden toplamda evin değerinden fazla artırabileceği yönünde tepkiler geldi.
İlgili Haberler: Ekimde Konut Satışları Yılın Zirvesine Ulaştı · İnşaat Sektöründe Ulaşılabilir ve Sürdürülebilir Konut